پاسگاه "زید"، یادمان شهدای گمنام و لب‌تشنه عملیات رمضان
جاده اهواز را كه به سمت خرمشهر می‌گیری و می‌روی، ایستگاه حسینیه را كه پشت سر می‌گذاری و وارد جاده شهید كاظمی می‌شوی، بوی پیراهن رزمندگان "رمضان" به مشامت می‌رسد.
"پاسگاه زید" ازجمله مناطق عملیاتی دفاع مقدس در خوزستان است كه تاكنون كمتر معرفی شده و از رشادت‌های رزمندگان در این منطقه كمتر شنیده‌ایم.
پاسگاه زید در دوران دفاع مقدس به پاسگاه گارد مرزی عراق تبدیل شد و رزمندگان اسلام در جریان عملیات رمضان این پاسگاه را از چنگ دشمن بعثی درآوردند و تا روزهای پایانی جنگ از آن را حفظ كردند. منطقه زید و ایستگاه حسینیه از محورهای مهم هجوم دشمن به خوزستان بود و بعثی‌ها برای دستیابی به جاده اهواز_خرمشهر به این منطقه نیاز داشتند. همچنین این منطقه یکی از محورهای مهم در عملیات‌های بزرگی مانند بیت‌المقدس و کربلای 4 و 5 بوده است.
زید، پاسگاهی مرزی است و در حد فاصل منطقه کوشک و شلمچه قرار دارد و در سال‌های جنگ همیشه ازجمله محورهای اصلی تهاجم دشمن به خاك كشور بود. به واسطه جاده بین‌المللی‌ای که تا پیش از انقلاب در کنار این پاسگاه وجود داشت، تهاجم از این مسیر به سادگی صورت گرفت و نیروهای عراقی، خود را به سه‌راه حسینیه رساندند و به طرف خرمشهر هجوم آوردند.
پاسگاه زید با دلاوری‌های رزمندگان در عملیات رمضان آزاد شد، عملیاتی كه در ماه رمضان و در تیرماه گرم و سوزان سال 61 انجام شد. رزمندگان اسلام از زید گذشتند، ولی موانع صعب‌العبور و ترفندهای جدید دشمن موجب شد مواضع ما در خاک دشمن تثبیت نشود و آخرین خط دفاعی در همین پاسگاه شکل بگیرد. پاسگاهی که شهدای آن تشنه بودند و خیلی از آن‌ها در موانع و خاکریزهای مثلثی جا ماندند. با وجود این كه نتوانستیم مواضع خود در خاک دشمن را تثبیت کنیم، ولی رزمنده‌ها در این عملیات، چه سوار بر موتور و چه پیاده آن‌قدر تانک‌های دشمن را منهدم كردند که عملیات رمضان به "شکار تانک" معروف شد.
در این عملیات رزمندگان لشکر 41 ثارالله در سه محور از همین نقطه به عراقی‌ها حمله کردند. در یکی از محورها خط دشمن را شکسته و از آن عبور كردند. در محور میانی، جنگ سختی درگرفت و نیروهای ایرانی و عراقی در جنگی تن به تن درگیر شدند. در محور سوم، بچه‌ها در میدان مین گرفتار شدند و نتوانستند به خط دشمن برسند و تعدادی از آن‌ها اسیر شدند و تعدادی نیز از همین نقطه پركشیدند.
بار دیگر در سال 62 پاسگاه زید، یکی از محورهای حمله به دشمن در عملیات "خیبر" بود که این‌بار هم از این محور موفق به کسب نتیجه نشدیم. از آن زمان به بعد پاسگاه زید خط پدافندی شد و تا پایان جنگ دیگر حرکت قابل توجهی در این منطقه صورت نگرفت. عراق باز هم از همین منطقه به كشور حمله کرد.
"رمضان" عملیات بسیار سختی بود كه در روزهای گرم تابستان جنوب انجام شد و در جریان این عملیات بسیاری از رزمندگان، لب‌تشنه شهید شدند. 12 شهید گمنام این عملیات در تقاطع جاده شهید شاه‌حسینی و دژ جمهوری به خاك سپرده‌اند و در سال 85 نیز به همت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس بر مزار این شهیدان یادمانی ایجاد شد.
ایستگاه حسینیه و كانال پرورش ماهی در نزدیكی پاسگاه زید قرار دارند. ایستگاه راه‌آهن حسینیه در حدفاصل شهرهای اهواز و خرمشهر قرار داشت و پیش از جنگ تحمیلی ساختمان‌ها و تاسیسات فراوانی در اطراف آن قرار داشت. این ایستگاه در سه‌راهی مشهور به حسینیه قرار داشت و حدود 35 كیلومتر با خرمشهر فاصله داشت. در روزهای ابتدای جنگ، حسینیه از محورهای مهم و اصلی هجوم بعثی‌ها بود. كانال مصنوعی پرورش ماهی نیز كه آن هم در نزدیكی پاسگاه زید قرار داشت، در سال 1350 ساخته شد و 30 كیلومتر طول و یك‌ كیلومتر عرض داشت و آب نهر كتیبان به درون آن پمپاژ می‌شد. در سال‌های جنگ اطرافش پر از میدان‌های مین و موانع مختلف بود و اطراف كانال تعداد زیادی تیربار كار گذاشته شده بود. /